مبانی و پیشینه نظری اثرات پیاده سازی شهر الکترونیک بر مدیریت شهری

توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهان با سرعت ادامه دارد و شعاع تأثیر گذاری آن هر روز گسترش می یابد به نحوی که جهانیان را مجبور به پذیرش تغییرات بنیادی در اصول آن نموده است. رشد روزافزون و توسعه شتابان فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی در عصر حاضر فرصت ها و تهدیدهای جدیدی را پیش روی ملت ها و دولت ها قرار داده است. در این میان شهرها نیز از مزایای فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی بی بهره نمانده اند و خود را برای پذیرفتن و استفاده بهینه از فناوری های نوین آماده کرده اند.

در این تحقیق سعی می شود تا ابتدا با بررسی مفاهیم دولت و شهر الکترونیک، آشنایی بیشتری با کاربرد فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در دولت ها و شهرها پیدا کنیم و سپس شرایط و وضعیت شهر و دولت الکترونیکی در ایران و شهرهای آن را بررسی نماییم. به بررسی مفاهیم مدیریت و خدمات شهری بپردازیم و در نهایت با ایجاد مدل تحلیلی تحقیق، به بررسی اثرات شهر الکترونیک بر مدیریت شهری بپردازیم.

مفهوم مدیریت شهری

وقتی بحث از مدیریت شهر به میان می آید با مجموعه ای از واژگان و عبارت و اصطلاحات مختلف روبرو می شویم که برخی از آنها دارای مفاهیم یکسانی هستند و برخی به جای یکدیگر به کار گرفته می شوند. همچنین در زبان فارسی بسیاری از این کلمات و اصطلاحات، لاتین، یک معادل فارسی دارند. نمونه هایی از این واژگان عبارتند از:

Urban Administration - City Governance - Municipal Government - City Management - Urban Government - Urban Governance

اگر چه در کشور ما تمام و یا برخی از مفاهیم فوق به اشتباه به جای یکدیگر به کار گرفته می شوند، اما باید به خاطر داشت که مفاهیم فوق دارای یک معنا نیستند. با توجه به تعدد عبارات و واژگان مرتبط، در ادامه مبانی نظری برخی از آنها را به صورت مجزا مورد بررسی قرار می دهیم. ...

دولت الکترونیک

همانطور که در بخش قبلی بیان شد امروزه دولت الکترونیک به عنوان یکی از عناصر جامعه اطلاعاتی شناخته می شود. با توجه به همین موضوع در حال حاضر بسیاری از دولت ها در حال استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، به خصوص اینترنت یا شبکه های مبتنی بر وب برای بهبود ارائه خدمات به شهروندان و آژانس های حکومتی، بنگاه های کاری، کارمندان و سایر سازمان های غیردولتی هستند. در واقع، دولت ها دچار تغییر و تحول بنیادین شده اند. برای آشنایی بیشتر با تحولات جاری دولت ها، مقوله دولت الکترونیک را مورد بررسی قرار می دهیم.

شهر الکترونیک

اکنون پس از بررسی و کنکاش در مفهوم دولت الکترونیک می توان یک قدم به جلو نهاده و کاربردهای عملی دولت الکترونیک را در یک شهر مورد بررسی قرار داد. در واقع می توان گفت که مفهوم شهر الکترونیک چیزی جدا و منفک از مفهوم دولت الکترونیک نمی باشد و در واقع شهر الکترونیک در طول دولت الکترونیک قرار می گیرد. یعنی شهر الکترونیک زاییده و حاصل پیاده سازی دولت الکترونیک و در راستای آن است. شایان ذکر است که در منابع و مراجع علمی موجود و در تجارب جهانی اصطلاح شهر الکترونیک اصطلاح آشنایی نمی باشد, و این بدین مفهوم است که مفهوم شهر الکترونیک در واقع در درون دولت الکترونیک نهفته می باشد.

مفهوم شهر الکترونیک

به منظور آشنایی با مفهوم شهر الکترونیک، در ادامه مبانی نظری به ارائه برخی تعاریف موجود در مورد شهر الکترونیک می پردازیم.

شهر الکترونیک عبارت است از امکان دسترسی الکترونیکی شهروندان به کلیه ادارت، اماکن درون شهری و دستیابی به اطلاعات مختلف مورد نیاز به صورت شبانه روزی، هفت روز هفته، به شیوه ای با ثبات، قابل اطمینان، امن و محرمانه.

شهر الکترونیک شهری است که در آن بر روی فرصت های خلق شده توسط فناوری اطلاعات و ارتباطات، به منظور افزایش موفقیت و اثرگذاری بیشتر سرمایه گذاری شده است. ...